MEELZE: Januari is voor Mariette Elzenga maand met twee gezichten

MEELZE is de column van Mariette Elzenga uit Muntendam. Sinds de zomer van 2015 schrijft Elzenga maandelijks over van alles en nog wat, wat ze meemaakt in haar omgeving en wat haar zoal bezighoudt. Zo herkenbaar. Deze keer schrijft Mariette Elzenga over januari. De eerste maand van het jaar. "Januari en februari zijn niet mijn favoriete maanden. Ik sla ze liever over", schrijft de Muntendamse.

Januari is vernoemd naar de Romeinse god Janus, de god met de twee gezichten en de god van het begin en het einde, van het openen en het sluiten.

Winter- of zomertijd

Op de eerste dag van januari vermeed men alles wat een kwade betekenis kon hebben voor de toekomst. Bovendien gaf men, om de vriendschappelijke verhouding te bevestigen, elkaar kleine geschenken. In de oudste versie van de Romeinse kalender kwamen januari en februari helemaal nog niet voor. Het jaar begon toen in maart en december was de laatste maand van het jaar. Na december kwam een periode die geen eigen naam had. Pas in de zevende eeuw voor Christus werden deze twee maanden ingevoerd. Wat mij betreft had dat niet gehoeven, want januari en februari zijn niet mijn favoriete maanden. Ik sla ze liever over. Misschien kunnen we aan de discussie over winter- of zomertijd ook het afschaffen van januari en februari toevoegen.

Cadeautjes

Januari is een maand met twee gezichten, die het niet gemakkelijk heeft. Hij heeft de handicap december op te volgen, de maand van feesten, lekker eten en drinken en veel vrije dagen. We geven elkaar geen cadeautjes meer, maar vervangen deze door goede voornemens. Alle zondes die we in december begaan hebben, worden verbannen en het is uit met de pret. Januari heeft de zware taak ervoor te zorgen dat al die goede voornemens standhouden, terwijl hij weet dat iedereen aan het eind van de maand weer in het oude patroon vervallen is.

Blue monday en dry january

Officieel is het de eerste volle wintermaand, maar tegenwoordig is januari meestal grijs en grauw en is het echte winterweer weggelegd voor februari; van de 15 Elfstedentochten zijn er 9 in februari verreden. En sinds Amerikaanse gebruiken hun entree in Nederland gemaakt hebben, is januari ook nog eens de maand van blue monday en dry january. Ik begrijp niet waarom je maar 1 maandag depressief mag zijn, de hele maand is om somber van te worden. Zeker als je de hele maand geen alcohol mag drinken. Dat is dubbel straffen. Nu is er tegenwoordige best lekkere alcoholvrije witte wijn te krijgen, maar vrolijk word je er niet van.

IJsmaand

Andere namen voor januari zijn ijsmaand, wolfsmaand, hardmaand en louwmaand. We hebben in januari inderdaad een paar dagen dun ijs gehad, de wolven komen dichterbij, het is een hard gelag om de maand door te komen en als louw de betekenis lui heeft, klopt dat wat mij betreft precies. Het is binnenzitweer, kachel aan en boekjes lezen en legpuzzels maken. De enige activiteit die ik ieder jaar in januari onderneem, is een weekend kamperen. Twee dagen wandelen met een tentje op de rug, ’s avonds een kampvuurtje maken en een bittertje drinken en dan de koude tent in. Dit jaar had ik ongelooflijk geluk. Het was het mooiste weekend van de maand met iedere dag volop zon, geen zuchtje wind, hier en daar nog een restje sneeuw, volle maan en een nachttemperatuur van min 7. Maar met een goede slaapzak en een warmbloedig vriendje heb je geen last van de kou. Op die inspanning kan ik de hele maand teren en verder lui zijn.

Bibberen

De vogels vinden januari ook niet de leukste maand van het jaar. Ze moeten zo nodig geteld worden en houden zich gedeisd, omdat ze vrezen achter elk bosje een teller aan te treffen. Bovendien wordt het voedsel schaars, het water bevriest en het is bibberen geblazen. Het roodborstje staat met zijn dunne pootjes diep in de sneeuw en kijkt verlangend naar binnen. Hij is nog niet veranderd in een blauwborst. Een vriendin van mij beweert namelijk dat een blauwborst een roodborstje is die het koud heeft. De mezen doen zich te goed aan de pinda's en vetbollen. Ze zijn blij met de sneeuw, want dan hebben ze toch nog iets te drinken. Verder is het stil in de natuur. De egels zijn in winterslaap en ik ben wel een beetje jaloers op ze. De sneeuwklokjes en krokussen hebben spijt dat ze hun koppies al boven het gras gestoken hebben, want ze weten eigenlijk wel dat de echte kou nog moet komen.

16e Elfstedentocht

Gelukkig is de maand om en kan ik weer echte witte wijn drinken en hopen op een koude, doch zeer zonnige maand februari met een 16e Elfstedentocht.