MEELZE : De liefde voor lezen en een goed gevulde boekenkast

MEELZE heet de maandelijkse column van Mariette Elzenga uit Muntendam. En is een vervolg op haar 7 zomercolumns. Die gingen over van alles en nog wat - wespen, mussenflat, hitte en horren en kippen - wat zich in of om haar huis afspeelde. De reacties waren bijzonder positief. Vandaar ook dat Mariette Elzenga nu, met haar rubriek MEELZE, een 'blijvertje' is. Vandaag staat haar boekenkast centraal.

De geur van een frisse oktoberavond herinnert mij onmiddellijk aan mijn jeugd. Toen ik een jaar of 10 misschien 11 was, fietste ik vanaf half oktober iedere vrijdagavond vol spanning naar het dorpshuis. De bibliotheek was er weer! Alleen in de winter, vanaf de herfstvakantie tot en met de paasvakantie, was er een bescheiden bibliotheekje in ons dorp. Het was dan ’s avonds te donker om buiten te spelen en er waren dus extra uren om te lezen. In het donker en in de koele nazomerlucht wist ik niet hoe snel ik naar de boeken moest.

Stuiver

Lezen was mijn lust en mijn leven. Voor een stuiver kon je 2 boeken per week meenemen. De boeken waren gerangschikt naar leeftijd. Ik viel in de categorie van 10 tot en met 12 jaar, te herkennen aan een rood bandje. Maar ik was een veellezer en de collectie was niet groot en varieerde niet veel per jaar. Daar was ik op mijn elfde dus al doorheen. Ik had alle Marjoleintjes gelezen en herlezen en was toe aan iets diepgaanders.

Scepter

De juf van de eerste klas en de meester van de vijfde klas zwaaiden de scepter in de bibliotheek. Ze waren heel precies en waren onverbiddelijk als je een boek wilde, waar 'je nog niet aan toe was'. Daar was geen sprake van! Mijn moeder moest eraan te pas komen en na veel vijven en zessen mocht ik bij de gele bandjes (12-16 jaar) boeken uitzoeken. Maar juf Eringa toonde haar gezag en bepaalde welke boeken geschikt voor me waren en uitgeleend werden. De ongeschikte bleven achter. En toch genoot ik van al die boeken en roept die herfstgeur nog steeds heerlijke herinneringen op.

Giftkastje

Later werd ik zelf bibliotheekjuffrouw en ook in de jaren 60 en 70 stonden de boeken van Wolkers en Reve achter slot en grendel in het 'gifkastje'. Je moest als lezer aantonen dat je 18 was, dan mochten ze mee.

Censuur

Wat een verschil met nu. Ik weet niet hoe het toegaat in de jeugdbibliotheek, maar op de afdeling voor volwassenen staan geen boeken meer waar je om moet vragen, er is geen censuur en je hoeft niet te laten zien hoe oud je bent. En internet is een helemaal walhalla van 'verboden' leesvoer.

Ovenschotel

Ik ben nog steeds een lezer, niet alleen op donkere winteravonden. Het liefst lees ik vanaf een uur of 5 in de middag tot 7 uur met een goed glas wijn en in afwachting van een lekkere maaltijd, en met de geuren van een heerlijke ovenschotel in de neus.

Droom

Ik heb nog steeds een goed gevulde boekenkast. Mijn droom was altijd een kamer waar langs alle muren en rond de deuren en de ramen boekenkasten stonden. Dat is niet helemaal gelukt, maar ik kom een eind. Ik heb lang volgehouden dat je altijd een papieren boek moest lezen. Dat is tastbaar het ruikt naar vers papier, je kunt gemakkelijk terugbladeren en je kunt ezelsoren maken.

Ontrouw

Maar ik ben het papieren boek gedeeltelijk ontrouw geworden. Ik heb een e-reader en een i-pad. Het fijne is dat je altijd honderden boeken bij je hebt en dat het gewicht te verwaarlozen is. Heel gemakkelijk op vakantie, je bent niet beperkt in je keuze en er is altijd wel een boek dat je boeit. En niemand die zegt dat 'je er nog niet aan toe bent'.