Oppositiepartijen in raad Veendam komen ook met 'zoutwinning zienswijze'

Na Gemeentebelangen dienden ook de Veendammer oppositiepartijen SP, VUK, ChristenUnie, CDA en Fractie Kenters een zienswijze in bij het Ministerie van Klimaat en Groene Groei van minister Sophie Hermans over de voorgenomen verlenging van zoutwinning door Nobian in Zuidwending. Deze fracties willen weten hoe, wat betreft de zoutwinning, het vertrouwen van inwoners wordt hersteld.

Wie de regie voert op gestapelde mijnbouw en bodemdaling en hoe structurele compensatie voor bewoners en regio wordt geborgd.

Herstel van vertrouwen vraagt bestuurlijke keuzes

"Zoutwinning raakt direct aan de leefomgeving van mensen. Niet alleen vanwege risico’s op bodemdaling, schade of onzekerheid over afsluiting van cavernes, maar ook vanwege het gevoel van machteloosheid dat al jarenlang leeft in gebieden met mijnbouw. Inwoners hebben recht op duidelijkheid, rechtszekerheid en hernieuwd vertrouwen in de overheid."

Vragen: Hoe worden bewoners structureel betrokken, bijvoorbeeld via een onafhankelijke omgevingsadviesraad? Hoe wordt schadeafhandeling onafhankelijk en laagdrempelig georganiseerd, minimaal volgens het model van de Commissie Mijnbouwschade Zoutwinning? Hoe neemt de rijksoverheid verantwoordelijkheid voor vertrouwenherstel, zoals ook aanbevolen in de Parlementaire Enquête Aardgaswinning Groningen? 

Gebiedsproces zonder randvoorwaarden is bestuurlijk leeg

"Het ontwerpbesluit verwijst naar het lopende gebiedsproces, maar bevat geen inhoudelijke randvoorwaarden of toetsingskaders. Daarmee wordt bestuurlijke regie uitgesteld, terwijl de risico’s actueel zijn. In een regio waar gaswinning, zoutwinning, gasopslag en mogelijk CO₂-opslag samenkomen, is coördinatie essentieel."

Verzoeken: Een maximaal aantal cavernes wordt vastgelegd. Totale bodemdaling wordt begrensd en bewaakt, conform aanbevelingen van TNO. Cumulatieve effecten van gestapelde mijnbouw worden gemonitord via een integrale risicoanalyse. Een afbouwpad voor zoutwinning zichtbaar en controleerbaar wordt vastgelegd. Wij adviseren hierbij aansluiting te zoeken bij het Integraal Afwegingskader Ondergrond (IAKO).

Structurele compensatie vereist een onafhankelijk gebiedsfonds

"Structurele lasten voor bewoners, zoals waardeverlies, onzekerheid en hinder, mogen niet stilzwijgend worden afgewenteld, terwijl de economische baten elders terechtkomen. In lijn met wat gebruikelijk is bij windparken en gaswinning, vinden wij dat er sprake moet zijn van eerlijke financiële herverdeling."

Oproep: Een onafhankelijk beheerd gebiedsfonds in te richten. Dit fonds te voeden uit de economische opbrengsten van de zoutwinning. En het beschikbaar te stellen voor leefbaarheidsprojecten, preventieve woningverbetering en maatschappelijke initiatieven in de regio. Vergelijkbare fondsen bestaan in de Wieringermeer, Delfzijl en de Drentse Veenkoloniën.

Toepassing voorzorgsprincipe bij onzekerheid over veiligheid cavernes

"Uit recente advisering van SodM (2025) en eerdere TNO-rapporten blijkt dat onvoldoende zekerheid bestaat over veilige afsluiting van cavernes na winning. Juist in deze context is het voorzorgsprincipe uit het Europees en nationaal milieurecht van toepassing, artikel 1.1a Wet milieubeheer."

Verzoeken: Pas toestemming te geven voor voortzetting van de winning als onafhankelijke toetsing aantoont dat afsluiting duurzaam en veilig kan plaatsvinden. Tussentijdse toetsmomenten met opschortende werking op te nemen in de vergunning. En intrekking van de vergunning mogelijk te maken bij ernstige tekortkomingen of nieuwe risico’s.