Lambertus Haak (71): Veel veteranen weten niet van elkaars bestaan

60 oud-militairen uit Menterwolde, Pekela en Veendam bezochten vandaag de door deze gemeenten gehouden Nederlandse Veteranendag in de Borgerswoldhoeve in Veendam. Ook partners en kinderen kwamen mee. Oud-militair Lambertus Haak (71) uit Stootshorn was, voor het eerst in pak, present. Met als doel in contact te komen met militairen die ook in Nieuw-Guinea actief waren.

Lambertus Haak vindt het belangrijk dat de Nederlandse Veteranendag wordt gehouden. Menterwolde, Pekela en Veendam doen dit nu 8 jaar gezamenlijk. "Veel veteranen weten niet van elkaars bestaan. Na Nieuw-Guinea werkte ik met iemand in de bouw. Die bleek ook marinier geweest te zijn. Daarom heb ik nu voor het eerst dit pak aan. Dat droeg ik onlangs ook tijdens de dodenherdenking in Noordbroek", zegt Haak.

Op 1 februari 1962 werd het peloton van Lambertus Haak naar Nieuw-Guinea gestuurd. Haak was niet de enige uit Groningen. Er ging nog iemand mee uit Leek. "De rest kwam uit alle windstreken van het land. We waren met 32 mannen. We gingen met het vliegtuig heen en kwamen met de boot terug. De boot vertrok op 1 oktober en op 22 november kwamen we aan in Den Helder."

Haak heeft flink afgezien in Nieuw-Guinea. "Gelukkig hebben we geen vuurcontact gehad." Eigenlijk moest de man uit Stootshorn 21 maanden in het leger. Het zijn 15 maanden geworden.

"Het materieel van toen verschilt nogal veel met dat van nu. Normaal liep je tijdens een patrouille 5 kilometer per uur. Daar liepen we maar 1 kilometer in het uur. Dat kwam door de hoogteverschillen. We liepen tot de knieën in de modder. Je moest de bloedzuigers van je afschudden. Ik werd eens wakker toen er eentje in mijn mond zat."

"Ik vergeet nooit wat ik daar heb meegemaakt. Nee, een trauma heb ik daar niet aan overgehouden. We hebben eens 5 meter slang opgegeten. Die was gevild en gebraden."

Burgemeester Eduard van Zuijlen van Menterwolde noemde de Nederlandse Veteranendag in zijn rede een belangrijke dag voor de oud-militairen. "Er is behoefte aan deze dag." Een Indië-ganger vertelde hem eens dat hij deel uitmaakte van een vergeten leger. "Er was een slechte opvang en een koel ontvangst. Er was onwetendheid. Er is wel het één en ander veranderd. Het respect en begrip is gegroeid", aldus Van Zuijlen.

Nederland telt ruim 130.000 veteranen. Die zijn zeer divers van achtergrond en leeftijd. Het zijn niet alleen militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog of daarna in voormalig Nederlands-Indië, Korea of Nieuw-Guinea ingezet zijn. Er is ook een snel groeiende groep 'jonge veteranen'. Die waren op missie naar Afghanistan. Oud-militairen namen deel aan vredesmissies in internationaal verband, zoals in Libanon, Cambodja, voormalig Joegoslavië, Irak en Afghanistan.

Het doel van deze dag is erkenning en waardering voor veteranen. Maar ook om het onderlinge begrip tussen de Nederlandse samenleving en de veteranen te vergroten.    

Bovenste foto: Lambertus Haak in pak. Foto's: (c) Peter Panneman.