Midden-Groningen tweede gemeente in provincie met hitteplan

Midden-Groningen is na Groningen de tweede gemeente in de provincie met een lokaal hitteplan. Dit is een nadere uitwerking van het nationaal hitteplan (RIVM) dat als doel heeft om kwetsbare groepen extra te beschermen tegen de risico's van hitte. Het lokale hitteplan is opgesteld door de gemeente Midden-Groningen met diverse (maatschappelijke) organisaties binnen de gemeente. 

Het plan beschrijft, aldus het college, de rol- en taakverdeling van de betrokken partners tijdens de verschillende fases van een hete periode. 

Coördinerende en communicatieve acties

"Voor de gemeente zijn dit met name coördinerende en communicatieve acties. Door op de hoogte te zijn van elkaars taken en actief samen te werken kunnen we ons als gemeenschap effectief voorbereiden en doelgericht reageren op hete periodes. Op die manier voorkomen en beperken we gezondheidsrisico's voor onze inwoners. Het lokaal hitteplan is een dynamisch document dat jaarlijks wordt geëvalueerd en waar nodig wordt geactualiseerd en aangevuld." 

Beschermen

Het belangrijkste doel van het lokaal hitteplan is het beschermen van de inwoners van de gemeente Midden-Groningen tegen de gezondheidsrisico’s van hitte. 

Subdoelstellingen

Hiervoor zijn de volgende subdoelstellingen geformuleerd: Het lokaal hitteplan geeft inzicht in concrete maatregelen om op de korte en lange termijn hitte-gerelateerde ongemakken, gezondheids- en welzijnsproblemen, ziekte en sterfte te beperken en voorkomen. 

Het lokaal hitteplan bevordert de zelf- en samenredzaamheid van inwoners. 
Het lokaal hitteplan geeft inzicht in rollen en taken voor de gemeente, de GGD, het Rode Kruis en andere lokale (maatschappelijke) organisaties voor, tijdens en na een periode van aanhoudende hitte. 
Het lokaal hitteplan geeft inzicht in beschikbare kennis, informatie en benodigde middelen, en biedt daarnaast een platform voor kennis- en ervaringsuitwisseling van betrokken lokale organisaties, met als doel het verbeteren van de zorg aan kwetsbare bewoners van de gemeente.
Het lokaal hitteplan focust op maatregelen vanuit het thema gezondheid en welzijn, maar legt ook de koppeling met maatregelen vanuit de thema’s gebied (leefomgeving) en gebouw (woningen).

Fysieke gezondheid

Voor het hitteplan is vooral gekeken naar doelgroepen die vanwege fysieke gezondheid (bijvoorbeeld ouderdom, chronische ziekten) sneller effecten ondervinden van hitte; op zichzelf aangewezen zijn (en dus niet onder toezicht staan van een instelling of andere instantie) en slecht bereikbaar zijn, ofwel doordat communicatie hen niet direct bereikt, ofwel doordat zij een taalachterstand hebben. 

Ouderen zijn het meest kwetsbaar voor hitte. Dit komt doordat het lichaam van ouderen minder controle heeft over de lichaamstemperatuur en zich daardoor minder goed kan aanpassen aan extreme temperaturen. Het lichaam koelt daardoor minder goed af. Ook hebben ouderen minder snel dorst, waardoor ze vaak niet genoeg water drinken uit zichzelf. Dit maakt thuis wonende ouderen extra kwetsbaar, aangezien er niet altijd iemand is om toezicht te houden. 

Jonge kinderen, in het bijzonder zuigelingen, verliezen meer vocht dan volwassenen. Het lichaam warmt sneller op en ze zijn minder goed in staat aan te geven als ze klachten of dorst hebben. Het is daarnaast van belang om jonge kinderen vanaf een vroege leeftijd te beschermen voor uv-straling. 

Chronisch zieken (hart- en vaat-, longziekten, obesitas en mentaal) en langdurig medicijngebruikers zijn kwetsbaar omdat hitte bestaande gezondheidsklachten kan verergeren en het medicijngebruik lichaamsprocessen kan beïnvloeden. Medicijnen hebben invloed op de werking van onder meer nieren, het hart- en vaatstelsel en regelmechanismen van de lichaamstemperatuur. Medicijnen kunnen daarnaast de zweetproductie hinderen en alertheid verminderen. 

Mensen die in armoede leven zijn extra kwetsbaar voor hitte omdat ze beperkte financiële middelen hebben voor de aanschaf van hittemaatregelen zoals zonwering, en kunnen zichzelf daardoor minder goed beschermen tegen de risico’s van hitte. 

Een deel van de bevolking van gemeente Midden-Groningen is vanuit het buitenland naar Nederland gekomen, bijvoorbeeld als vluchteling. Deze groep is kwetsbaar doordat zij mogelijk moeite hebben met de Nederlandse taal en ook minder kennis hebben van de lokale gang van zaken. 

Dak- en thuislozen kunnen minder gemakkelijk een verkoelende ruimte (zoals een woning) opzoeken en hebben vaker te maken met lichamelijke aandoeningen en/of verslavingen waardoor zij een verhoogd risico op oververhitting en uitdroging hebben. Ook hebben zij vaak geen sociaal netwerk om op terug te vallen. 

Mensen die buiten werken worden voor langere tijd blootgesteld aan zonlicht en hitte. Veiligheidsmedewerkers in uniform (bijvoorbeeld brandweer, BOA’s) zijn extra kwetsbaar door hun dikke kleding. Ook veel arbeidsmigranten werken buiten en zijn daarmee kwetsbaar voor hitte. 

Bezoekers van evenementen – zoals wandel- en fietstochten en sporters - verliezen door hitte extra vocht en hun lichaam warmt door de inspanning sneller op. Deze doelgroep bevindt zich vaak in temperatuurverhogende omstandigheden, zoals de aanwezigheid van een grote menigte, een evenement in de volle zon of gebrek aan wat.

Meer weten?

Klik HIER en lees het hitteplan van de gemeente Midden-Groningen.