Zuidbroekster Maria Visser: 40-45 en 2015, is er dan niets veranderd?

Maria Visser uit Zuidbroek heeft een indrukwekkend verhaal geschreven over de vluchtelingenproblematiek. Visser heeft boven haar verhaal de kop '40-45 en 2015, is er dan niets veranderd?' gezet. "Al die vluchtelingen die nu massaal Europa binnen komen. Zij komen niet zomaar, zij worden gedwongen door oorlog en ellende. Laten alles achter en zoeken rust en veiligheid voor hun en hun gezin."

De laatste dagen krijg ik nogal veel reacties over mijn posts op social media omtrent mijn mening betreffende het vluchtelingenproblematiek. Positieve reacties, maar ook zeer negatieve. Nou ben ik van mening dat we in een vrij land wonen en iedereen zijn eigen mening mag verkondigen. Maar om te roepen dat men deze vluchtelingen op de eerste de beste lekke rubberboot moet terugsturen, gaat er bij mij niet in. Dat noem ik moord met voorbedachte rade. Maar dat terzijde. 

Verleden

Waar ik toch op wil terugkomen, is het feit dat vele Nederlanders niets hebben geleerd vanuit het verleden. In mijn verleden speelt ook een bijna gelijkwaardig incident en als dochter van iemand die verplicht moest vluchten, komt dit behoorlijk rauw op mijn dak dat men nog liever sterft dan dat er bijvoorbeeld vluchtelingen in het oude stadion van BV Veendam worden gehuisvest. 

Transport

Oudjaarsdag 1942 werden mijn vader, opa en oma, zijn zuster (mijn tante) met haar kinderen vanuit Egmond aan Zee op transport gezet richting het verre Oost-Groningen. Oma was nimmer buiten Egmond geweest en mijn tante kwam alleen met de kinderen, aangezien haar man reeds was afgevoerd naar Westerbork. De reden dat ze 'hun' Egmond moesten verlaten, was dat men verwachtte dat elk moment de geallieerden hier aan land zouden komen en er behoorlijk gevochten zou worden. Alle voorbereidingen daarvoor werden getroffen.

Ondenkbaar

De familie zal blij geweest zijn dat ze de mogelijkheid had om te vertrekken. Maar huis en haard achterlaten om naar het verre Zuidbroek of Sappemeer te moeten gaan, ach dat was toch bijna ondenkbaar. In deze jaren kwam men toch bijna niet buiten zijn eigen dorp. En wanneer komt men terug? Is het een kwestie van weken of maanden? En wat is er dan over van huis en haard?

Spitsbergen

Tegen de avond arriveert de trein met vele evacués op het station in Zuidbroek en krijgen ze te horen dat ze worden gehuisvest bij boeren in de regio. De jongemannen, onder wie mijn vader, gaan richting het buitengebied en zo komt hij terecht op een boerderij in Spitsbergen, een gehucht tussen Zuidbroek en Slochteren. Ze zijn welkom, zelfs meer dan welkom. Tot aan het moment van overlijden van mijn vader in 1999 is er een hechte band geweest tussen onze familie en de oude boer, zijn zoon en zelfs zijn kleinzoon die momenteel de boerderij in eigendom heeft. 

Neuengamme

Mijn tante komt samen met haar kleine kinderen op een boerderij midden in het centrum van Zuidbroek. Ze krijgt er een heel groot gedeelte tot beschikking en heeft het er ondanks alles goed. De kinderen gaan naar school in Zuidbroek, worden opgenomen in de gemeenschap en wanneer ze later krijgen te horen dat hun man en vader in kamp Neuengamme om het leven is gebracht dan is er veel steun vanuit de plaatselijke bevolking. 

Drama

Maar dan mijn opa en oma. Ook zij komen op een boerderij in Zuidbroek. Maar wat een drama. Deze eigenaar van de boerderij zit niet te wachten op 'vreemdelingen' en ze zijn totaal niet welkom. Oude mensen op leeftijd worden verbannen naar een kamertje zonder ramen en worden behandeld als vee. Wellicht zijn ze blij dat ze veilig zijn. Ze zijn blij dat hun 2 kinderen, die hier ook in het Noorden zijn, het wel hebben getroffen. Maar is er ook de angst om huis en haard en uiteraard om de andere kinderen, die niet in Egmond wonen, maar in Alkmaar en IJmuiden. Hoe is het met hun? Er is geen social media die hun per minuut op de hoogte kan brengen. En dan aan alles merken dat je niet welkom bent. Wat zal dit vreselijk voor hun zijn geweest en wat zullen er veel tranen zijn gevallen.

Juk

Instanties die hun terzijde stonden zullen er zijn geweest, maar alles was natuurlijk wel onder het juk van de Duitsers. Hier in het dorp zat ondertussen een NSB-burgemeester en deze hield zich beslist niet bezig met een stel oudjes dat in een rotkamertje zat. Zijn hoop was er waarschijnlijk alleen op gevestigd dat het Duitse Rijk zou overwinnen.

Hulp

Maar er komt gaandeweg toch hulp. Bij mij is onbekend wanneer dit is geweest. Er waren toch ook weer de goede mensen die opstonden. Een boer in een van de vele boerderijen die Zuidbroek toen rijk was, ziet het schrijnende geval van de 2 oude mensen die verbannen zijn naar een 'hok'. Ze worden daar weggehaald en krijgen de mooie pronkkamer van deze boerderij tot hun beschikking. Ze worden weer behandeld als mensen die welkom zijn, meer dan welkom zelfs, die zo nu en dan een schouder nodig zijn. Men heeft begrip voor hun verdriet om huis en haard te verlaten.

Vluchtelingen

Aan deze geschiedenis, die ik in mijn leven zo vaak heb gehoord van mijn ouders, moet ik de laatste dagen zo vaak denken. Al die vluchtelingen die nu massaal Europa binnen komen. Zij komen niet zomaar, zij worden gedwongen door oorlog en ellende. Laten alles achter en zoeken rust en veiligheid voor hun en hun gezin. Ach, is het dan zo moeilijk om even ons zelf te vergeten en denken aan deze mensen die ook op deze wereld wonen? De wereld die van ons allen is? Is er dan niets veranderd sinds al die jaren?