Steeds minder ijsdagen, 'schade' valt hier met zo'n 5 per jaar nog mee

Het aantal ijsdagen in ons land neemt snel af. Dat heeft het KNMI uitgezocht. In de provincie Groningen valt de 'schade' nog enigszins mee. In 1963 waren hier liefst 55 ijsdagen. Nu zijn dat er gemiddeld maar circa 5 per jaar, tegen 16 60 jaar geleden. In 2023 en vorig jaar kende Groningen 2 ijsdagen. Deze winter zijn in De Bilt nog geen ijsdag gemeten. Wanneer spreken we van een ijsdag?

Antwoord: Op een ijsdag blijft de temperatuur het hele etmaal onder nul.

CO2

Door de verbranding van fossiele brandstoffen komt er meer CO2 in de lucht, warmt de aarde op en neemt het aantal ijsdagen in Nederland af, aldus het KNMI.

Wisselt sterk

Het aantal ijsdagen wisselt sterk van jaar tot jaar. In De Bilt - waar het KNMI zich sinds 1897 bevindt en deze plaats wordt vanwege de centrale ligging als representatief gezien voor gemiddeld Nederland - werd het hoogste aantal ijsdagen - 46 - in 1942 genoteerd. Gevolgd door 1963 met 43.

Dalende trend

Sinds de jaren 60 van de vorige eeuw is er een dalende trend van ijsdagen. Gemiddeld neemt het aantal ijsdagen af met ongeveer 1.5 dag per 10 jaar. Telden we 60 jaar geleden nog gemiddeld rond 11 ijsdagen per jaar, tegenwoordig zijn dat er gemiddeld nog maar 3. In 2023 en vorig jaar noteerde De Bilt niet 1 ijsdag. De laatste ijsdag was daar op 17 december 2022.

Minder koud

We tellen niet alleen minder ijsdagen, maar zien de ijsdagen ook minder koud worden. De laatste keer dat het de hele dag streng bleef vriezen (kouder dan -10 graden) was 14 januari 1987. De koudste ijsdag na 2000 was 2 december 2010 met een maximumtemperatuur van -6.1 graden.

Windrichting

Naast de opwarming van de aarde speelt ook de windrichting een rol in de sterke afname van het aantal ijsdagen. De wind waait de laatste jaren minder vaak vanuit het koude noordoosten en vaker vanuit de zachtere, westelijke richtingen. Waarom dat is, is niet duidelijk. Dat kan toeval zijn. De KNMI klimaatscenario's houden er rekening mee dat we in de toekomst weer wat vaker wind kunnen krijgen uit de koudere richtingen en dat de snelle, dalende trend die we de laatste jaren zien niet doorzet. Sowieso gaat de trendlijn minder snel afnemen als het gemiddelde aantal ijsdagen klein wordt omdat 0 ijsdagen een harde ondergrens is. Volgens de KNMI klimaatscenario's verwachten we rond 2050 in De Bilt gemiddeld nog ongeveer 3 ijsdagen per jaar.

Bron: KNMI.