Veteraan Geanne Kruize: 40 - 45 is dan wel lang geleden, oorlogen niet

"Eigenlijk is het zo onwerkelijk, 40 - 45. Zo lang geleden." Zo begon veteraan Geanne Kruize (46) uit Meeden vanavond haar verhaal tijdens de dodenherdenking in de hervormde kerk in Muntendam. "De tijd heeft me ingehaald. 40 - 45 is dan wel lang geleden, maar oorlogen niet. In de hele wereld woeden nog steeds oorlogen en voor iedereen ineens een stuk dichterbij."

Ze doelde uiteraard op de oorlog in Oekraïne.

Vakantiegevoel

Kruize nam de kerk mee naar 3 mei 1994, de dag dat ze als militair aankwam op het basiskamp in het Joegoslavische Split. Prachtig weer, iedereen had gezonde spanning en er was niets te zien van het verscheurde land waar iedereen het over had. "Het was bijna een vakantiegevoel wat overheerste."

Ellende

Dat was de volgende dag - 4 mei 1994 - wel anders toen Kruize en haar collega's bij Metkovic de grens overgingen naar Mostar in Bosnië. "Abrupt zweeg iedereen, overwelmd door de ellende die we daar zagen. Hier werden we met de neus op de feiten gedrukt."

'Echt'

"Gebombardeerde huizen, dakloze mensen langs de weg en erger, de geur van oorlog drong onze neus binnen. Dat ging in onze kleding en misschien ook wel onze poriën zitten. Het vakantiegevoel was verdwenen en we beseften ons, dat dit 'echt' was. Geen tv, geen film, maar het echte leven." Kruize bleef 6 maanden in Bosnië.

Mijn 'eigen' oorlog

"Vandaag herdenken de meeste Nederlanders de oorlog van 40 - 45, Opdat wij nooit vergeten. Ik, daarentegen, herdenk mijn 'eigen' oorlog. Samen met de vele veteranen die Nederland rijk is. Libanon, Joegoslavië, Irak, Afghanistan, Uruzgan, Mali en dan nog de vele geheime missies waar we aan deelnemen. En nu de oorlog in Oekraïne."

Getriggerd

Kruize vertelde dat veel veteranen door de oorlog in Oekraïne worden getriggerd. "Herinneringen aan hun missie, die nu met felle beelden terugkomen."

Verafschuw

De beelden van nu en 28 jaar geleden zijn volgens de Meedense dezelfde. Alleen komen ze nu overal binnen. Ze is aan de ene kant blij dat de beelden vanuit Oekraïne en Rusland nu hier te zien zijn. "Aan de andere kant verafschuw ik de beelden die overal getoond worden. Niet alleen om de beelden zelf, maar vooral omdat we door de jaren heen niets geleerd hebben."

Gevoelens

"4 mei, Dodenherdenking. Vele gevoelens komen bij de veteraan naar boven. Gevoelens van gemis, de hechte band die je in een oorlogsgebied met elkaar opbouwt, is niet te evenaren. Gevoelens van verlies, hoe dan ook.Je laat een stuk van jezelf achter in het gebied. Gevoelens van spijt, had je bepaalde dingen anders kúnnen en/of moeten doen? Gevoelens van alleen zijn, in een groep mensen je alleen kunnen voelen, omdat je je af en toe even moet terugtrekken om de werkelijkheid te overzien."

(H)erkenning

"De veteraan is een iemand die vaak vergeten wordt door de massa, omdat er zichtbaar niets ernstigs aan de hand is met hem. Gelukkig voor de veteraan zou ik zeggen. Maar af en toe erkenning of herkenning zou Nederland niet misstaan. In 2 minuten alles overdenken, stil blijven staan bij degene die het leven lieten of die hun geestelijke leven lieten. 2 minuten om aan mijn maten te denken, aan wat ik had en nu heb, 2 minuten om te beseffen hoeveel geluk een veteraan kan hebben. Hoeveel geluk ik heb. Trots om het te zijn. Ik ben Geanne Kruize. En ik, ik ben veteraan."

Stille Tocht

Voorafgaande aan deze Dodenherdenking - waar ook de christelijke brassband Elad medewerking en basisschoolleerlingen verleenden - werd een Stille Tocht gehouden. Die startte bij de baptistenkerk en ging via de Stolpersteine (struikelstenen) in de Kerkstraat naar de hervormde kerk.